Homoj

Pedro Calderón de la Barca

La 17-a de januaro estas la datreveno de la naskiĝo (en 1600) de la hispana dramisto Pedro Calderón de la Barca (1600-1681),

eo.wikipedia.org/wiki/Pedro_Calder%C3%B3n_de_la_Barca

konata precipe kiel aŭtoro de la dramoj “La vida es sueño” (Vivo estas sonĝo) kaj “El Alcalde de Zalamea” (La Urbestro de Zalamea).

Mi jam parolis pri li la 25-an de majo 2017.

www.bitoteko.it/esperanto-vivo/eo/2017/05/25/calderon-de-la-barca/ 

Mi transskribas (en la hispana, kaj en la tradukoj al la itala kaj al Esperanto) la versojn 1604-1629 el la “jornada segunda” (dua tago) de “El Alcalde de Zalamea” (La Urbestro de Zalamea).

Mi aldonas:

– la hispanan poŝtmarkon de 1982 pro la 300-jara datreveno de la morto de Calderòn de la Barca;

– la kovrilon de la versio en Esperanto de “El Alcalde de Zalamea”.


(español):

CRESPO A SU HIJO JUAN

Sé cortés sobre manera;

sé liberal y esparcido,

que el sombrero y el dinero

son los que hacen los amigos;

y no vale tanto el oro

que el sol engendra en el indio

suelo, y que conduce el mar,

como ser uno bienquisto.

No hables mal de las mujeres;

la más humilde, te digo,

que es digna de estimación;

porque al fin de ellas nacimos.

No riñas por cualquier cosa;

que cuando en los pueblos miro

muchos, que a reñir se enseñan,

mil veces entre mí digo:

Aquesta escuela no es

la que ha de ser.  Pues colijo

que no ha de enseñarse a un hombre

con destreza, gala y brío

a reñir, sino a por qué 

ha de reñir; que yo afirmo

que, si hubiera un maestro solo

que enseñara prevenido,

no el cómo, el por qué se riña,

todos le dieran sus hijos. 

Pedro Calderón de la Barca,

“El Alcalde de Zalamea”,

jornada segunda, vv 1604-1629

°°°°°

(italiano):

CRESPO A SUO FIGLIO GIOVANNI

Sii oltre modo cortese;

sii generoso ed espansivo,

ché il cappello e il denaro

son quelli che fanno gli amici;

e non vale tanto l’oro

che il sole genera nel suolo

indio, che porta il mare,

quanto essere uno benvoluto.

Non parlare male delle donne;

la più umile, ti dico,

è degna di stima;

perché in fondo da loro nasciamo.

Non litigare per qualunque cosa;

ché quando nei paesi vedo

molti che si abituano a litigare,

molte volte dico tra me e me:

Questa scuola non è

quella che deve essere. Ma non si deve

insegnare a un uomo

con destrezza, eleganza e brio

a litigare, bensì perché

si deve litigare; io affermo

che se ci fosse un solo maestro

che insegnasse saggiamente

non come, ma perché si litiga,

tutti gli darebbero i loro figli.

Pedro Calderón de la Barca, trad. Antonio De Salvo,

“El Alcalde de Zalamea” (Il Sindaco di Zalamea),

jornada segunda (seconda giornata), vv 1604-1629

°°°°°

(Esperanto):

KRESPO AL SIA FILO JOHANO

Ĝentila ĉiam, eksterordinare,

kaj afablega, malavara estu:

la mono ofte kaj ĉapel’ en mano

al vi akiros certe l’ amikecon.

Valoras malpli tuta l’oro, kiun

la suno naskas en la hinda tero

kaj l’ ocean’ al Hispanland’ alportas,

ol la estimo de l’ aliaj homoj.

Pri la virinoj, filo, vi neniam

eĉ unu vorton de mallŭdo diru,

la plej humilan ni estimi devas.

Ĉu ne virinoj estas la patrinoj?

Pri kia ajn motivo ne malpacu.

Mi kiam vidas batalistojn, kiuj

instruas ĉiam la skermarton: kia

ne devas homo nur jam scii kiel

lerte skermi kaj batali,

sed ja pro kio li batali devos;

kaj mi asertas, ke se nur ekzistus

nur una majstro, instruanta siajn

lernantojn, saĝe, kial, sed ne kiel

malpaci kaj batali oni devas,

al li, ni ĉiuj, niajn filojn donus.

Pedro Calderón de la Barca, trad. Enrique Legrand,

“El Alcalde de Zalamea” (La Urbestro de Zalamea),

jornada segunda (dua tago), vv 1604-1629,

“Esperanto de UEA” 1921-11, p. 190

Respondi

Retpoŝtadreso ne estos publikigita. Devigaj kampoj estas markitaj *