Il 26 maggio è l’anniversario della morte (nel 1942) del poeta e scrittore napoletano Libero Bovio (1883-1942),
it.wikipedia.org/wiki/Libero_Bovio
autore, tra l’altro, dei testi di molte famose canzoni napoletane, in particolare “Surdate”, “Guapparia”, “Tu ca nun chiagne”, “Silenzio cantatore”, “Reginella”, “‘O Paese d’ ‘o sole”, “Lacreme napulitane”, “Passione”, “Napule canta”, “Zappatore”.
È sua anche una celebre canzone in lingua italiana, “Signorinella”, ugualmente legata a Napoli.
È passata in proverbio un’espressione della sua canzone “Surdate” (Soldati) del 1910:
so’ Napulitano…
e, si nun canto, i’ moro!
(sono napoletano…
e, se non canto, io muoio!).
Trascrivo, in napoletano e nella traduzione in Esperanto, la canzone “Napule canta” (Napoli canta), del 1915.
Allego un dipinto di Pierre-Auguste Renoir: “The Bay of Naples” (Il golfo di Napoli), 1881, New York, Metropolitan Museum of Art.
NAPULE CANTA
(Parole di Libero Bovio, musica di Ernesto Tagliaferri
1.
Pusilleco se stenne,
quase stracquato ‘ncopp’ô mare d’oro
comm’a ‘nu ninno ca se vò addurmì.
Dint’ô silenzio, lenta, ‘a notte scenne,
passa ‘na varca e canta ‘o marenaro.
Scetate, ammore, comme può durmì?
Chitarre e manduline,
stanotte ‘o core mio ve vò sentì.
Chella ca me vò bbene,
dint’a ‘sti ssere, comme pò durmì,
si tutta quanta Napule,
‘nterra Pusilleco, vene a cantà?
2.
Luceno ‘e lume a mare,
ll’evera ‘e mare addora e, cu ‘st’addore,
se jenche ll’aria e cchiù addurosa ‘a fa.
Sbattono ‘nfacci’a ‘e scoglie ll’onne chiare,
suspirano ‘e ciardine: “È primmavera!”
Ll’ammore passa, ride e se ne va.
Chitarre e manduline,
….
3.
Napule bella mia,
terra d’ammore, llacreme e ccanzone,
che suonno d’oro ca nce faje sunnà!
‘Ncore nce miette ‘na malincunia,
‘na freva tu nce miette dint’ê vvene.
pecché nce vuò fà chiagnere e cantà?!
Chitarre e manduline,
….
°°°°°
NAPOLO KANTAS
Vortoj de Libero Bovio, muziko de Ernesto Tagliaferri
trad. Enrico Mingo
1.
Sterniĝas Pozilipo
preskaŭ senforta nun ĉe l’ora maro
samkiel bebo, kiu volas dormi…
…tra la silento lante nokto venas,
pasas boato, kantas la maristo:
“Kara, vekiĝu, ĉesu dormi vi!”
Refreno
Gitaroj, mandolinoj,
ĉi-nokte mia kor’ vin volas aŭdi;
tiu, kiu min amas
neniel povas dormi ĉi-vespere,
ĉar plej amantaj koroj
en Pozilipo sorĉa kantas jam!
2.
Lumoj ĉemaraj brilas …
Algoj el mar’ odoras, kaj ĉirkaŭe
aer’ trempiĝas nun per ties ĉarmo:
frapas la rifojn jam la helaj ondoj,
ĉiuj gardenoj floras: jen Printempo!
Amo sin montras… ridas… kaj foriras…
Refreno
3.
Ĉarma Napolo mia,
lando de amo, larmoj kaj kanzonoj,
al ni vi ĉiam donas oran revon,
koron plenigas per melankolio,
febron en nian sangon vi enigas
por igi nin kantantaj tra la plor’.
Refreno
