La 30-a de decembro estas la datreveno de la naskiĝo (en 1865, en Bombajo/ Barato) de la anglalingva poeto kaj verkisto Rudyard Kipling (1865-1936),
eo.wikipedia.org/wiki/Rudyard_Kipling
Nobelpremiito pri Literaturo en 1907, fama precipe pro libroj por infanoj, aparte “The Jungle Book” (La libro de la ĵunglo).
Krom la tradukoj al Esperanto menciitaj en Vikipedio, aliaj estas legeblaj minimume en:
– “Lingvo Internacia” 1900-6/7, p. 88-91;
– “Lingvo Internacia” 1906-4, p. 117;
– “La Eklezia Revuo”, marto-aprilo 1918;
– “Esperanto de UEA” 1918-6, p. 65;
– “Esperanto de UEA” 1920-1, p. 8-9;
– “Literatura Mondo” 1937-4, p. 122-123;
– “Espero katolika” 1990-5, p. 81.
Mi transskribas (en la angla, kaj en la tradukoj al la itala kaj al Esperanto) lian poeziaĵon “If” (Se), kaj aldonas poŝtmarkon de 2006 de Princlando Monako.
IF
If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you,
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don’t deal in lies,
Or being hated, don’t give way to hating,
And yet don’t look too good, nor talk too wise:
If you can dream—and not make dreams your master;
If you can think—and not make thoughts your aim;
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same;
If you can bear to hear the truth you’ve spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build ’em up with worn-out tools:
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: ‘Hold on!’
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings—nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds’ worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And—which is more—you’ll be a Man, my son!
Rudyard Kipling
°°°°°
SE
Se riesci a non perdere la testa quando tutti intorno a te
la perdono e ti mettono sotto accusa.
Se riesci ad avere fiducia in te stesso quando tutti dubitano di te,
ma a tenere conto del loro dubitare.
Se riesci ad aspettare senza stancarti di aspettare
o essendo calunniato a non rispondere nello stesso modo,
o essendo odiato a non abbandonarti all’odio,
pur non mostrandoti troppo buono, né parlando troppo da saggio.
Se riesci a sognare senza fare dei sogni i tuoi padroni.
Se riesci a pensare senza fare dei pensieri il tuo fine.
Se riesci ad incontrare il successo e la sconfitta
e trattare questi due impostori allo stesso modo.
Se riesci a sopportare di sentire le verità che tu hai detto
distorte da furfanti che ne fanno trappole per sciocchi
o vedere le cose per le quali hai dato la vita distrutte
e umiliarti a ricostruirle con i tuoi strumenti oramai logori.
Se riesci a fare un solo fagotto delle tue vittorie
e rischiarle in un solo colpo a testa e croce
e perdere e ricominciare da dove iniziasti
senza mai dire una sola parola su quello che hai perduto.
Se riesci a costringere il tuo cuore, i tuoi nervi, i tuoi polsi
a sorreggerti anche dopo molto tempo che non te li senti più
ed a resistere quando ormai in te non ce più niente
tranne la tua volontà che ripete “resisti!”.
Se riesci a parlare con la canaglia senza perdere la tua onestà
o a passeggiare con i re senza perdere il senso comune.
Se tanto nemici che amici non possono ferirti
se tutti gli uomini per te contano ma nessuno troppo.
Se riesci a colmare l’inesorabile minuto
con un momento fatto di sessanta secondi
tua è la terra e tutto ciò che è in essa
e quel che più conta sarai un uomo, figlio mio.
Rudyard Kipling
°°°°°
SE
Se povas vi pensadi kiam ĉiuj
ekfreneziĝas kvazaŭ kulpa vi;
se vin mem fidi, ĉie malfidate,
sed kun toler’ pri ĉies opini’;
se povas vi senlace atendadi,
primensogate ne mensogas mem,
aŭ malamate, restas vi amanta,
sen tro da bonaspekt’ aŭ saĝdirem’;
se revi povas vi – ne tamen sklave;
se pensi – kaj pensaĵojn meti for;
se povas Malsukceson kaj Triumfon –
trompulojn – same trakti via kor’;
se lasas vi friponoj aŭ simpluloj
la veron tordi kiun diris vi
vivcelojn povas vidi vi rompitaj,
kaj per uzitaj iloj fari pli:
se povas vi en unu hazardludo
de vi jam akiritan riski ĉion,
kaj perdi, kaj denove ekkomenci,
kaj pri la perdo ne eldiri ion;
se povas vi muskolon, nervon, koron,
jam eluzitajn, igi servi vin,
kaj tiel daŭrigadi la laboron
havante nur la Volon fari ĝin:
se povas vi babili ĉie – virta,
kun reĝoj promenadi – ne fiere,
se povas vundi nek malam’ nek amo,
se ĉiu al vi gravas sed modere;
se povas en minuto mallasema
sesdeksekundan vojon kuri vi,
via la Tero estas, kun enhavo,
kaj plu – vi estas Viro, fil’ de mi!
Rudyard Kipling, el la angla tradukis L. A. kaj B. E. Long
(el “La Eklezia Revuo”, marto-aprilo 1918)
(el “Espero Katolika” 5/1990)
www.esperokatolika.org/ek19861990/ek1990_05.htm#8
