www.bitoteko.it/esperanto-vivo/2018/10/03/francesco-dassisi/
Il 4 ottobre è la festa liturgica di Giovanni di Pietro di Bernardone, conosciuto come Francesco d’Assisi (1181-1226),
it.wikipedia.org/wiki/Francesco_d%27Assisi
proclamato Santo dalla Chiesa cattolica prima degli scismi del Rinascimento, e quindi rispettato anche da anglicani e luterani.
A dire il vero, Francesco non morì il 4 ottobre, ma il 3 ottobre; però morì dopo il tramonto, quando (secondo l’uso dell’epoca di calcolare i giorni) era già il 4 ottobre.
Indipendentemente dalla fede religiosa, Francesco è amato da tutti coloro che hanno a cuore l’amore al prossimo, la pace, la semplicità di vita, la salvaguardia del creato.
Ho già parlato di lui il 3 ottobre 2018
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/2018/10/03/francesco-dassisi/
e il 6 marzo 2018.
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/2018/03/06/francesco-e-il-sultano/
In Italia ha un grande significato la legge 10 febbraio 2005, n. 24, intitolata “Riconoscimento del 4 ottobre quale solennità civile e giornata della pace, della fraternità e del dialogo tra appartenenti a culture e religioni diverse, in onore dei Patroni speciali d’Italia San Francesco d’Assisi e Santa Caterina da Siena”:
www.bitoteko.it/esperanto-vivo/2017/04/29/caterina-da-siena/
cioè, la giornata un tempo dedicata ai “Santi Patroni d’Italia” ha assunto una diversa connotazione, divenendo una solennità “laica” dedicata a valori universali: la citata legge prescrive, infatti, che “In occasione della solennità civile del 4 ottobre sono organizzate cerimonie, iniziative, incontri, in particolare nelle scuole di ogni ordine e grado, dedicati ai valori universali di cui i Santi Patroni speciali d’Italia sono espressione”.
Trascrivo, in italiano e in una delle numerose traduzioni in Esperanto, la poesia di Francesco conosciuta come “Cantico delle Creature” o “Cantico di Frate Sole” (Kantiko de la Kreitaĵoj o Kantiko de Frato Suno), uno dei primi documenti della lingua italiana.
Allego:
– un francobollo italiano del 1926, su bozzetto di Aldo Rizzini, per il 7° centenario della morte di San Francesco;
– una delle cartoline con frasi del “Cantico” tradotte in Esperanto.
CANTICO DELLE CREATURE
Altissimu, onnipotente bon Signore,
Tue so’ le laude, la gloria e l’honore et onne benedictione.
Ad Te solo, Altissimo, se konfano,
et nullu homo ène dignu te mentovare.
Laudato sie, mi’ Signore cum tucte le Tue creature,
spetialmente messor lo frate Sole,
lo qual è iorno, et allumini noi per lui.
Et ellu è bellu e radiante cum grande splendore:
de Te, Altissimo, porta significatione.
Laudato si’, mi Signore, per sora Luna e le stelle:
in celu l’ài formate clarite et pretiose et belle.
Laudato si’, mi’ Signore, per frate Vento
et per aere et nubilo et sereno et onne tempo,
per lo quale, a le Tue creature dài sustentamento.
Laudato si’, mi Signore, per sor’Acqua.
la quale è multo utile et humile et pretiosa et casta.
Laudato si’, mi Signore, per frate Focu,
per lo quale ennallumini la nocte:
ed ello è bello et iocundo et robustoso et forte.
Laudato si’, mi Signore, per sora nostra matre Terra,
la quale ne sustenta et governa,
et produce diversi fructi con coloriti fior et herba.
Laudato si’, mi Signore, per quelli che perdonano per lo Tuo amore
et sostengono infrmitate et tribulatione.
Beati quelli ke ‘l sosterranno in pace,
ka da Te, Altissimo, sirano incoronati.
Laudato si’, mi Signore, per sora nostra Morte corporale,
da la quale nullu homo vivente pò skappare:
guai a quelli ke morrano ne le peccata mortali;
beati quelli ke trovarà ne le Tue sanctissime voluntati,
ka la morte secunda no ‘l farrà male.
Laudate et benedicete mi Signore et rengratiate
e serviateli cum grande humilitate.
Francesco d’Assisi
°°°°°
KANTIKO DE LA KREITAĴOJ
Plejalta, Ĉiopova, Bona Sinjoro,
Viaj estas la laŭdoj, la gloro kaj la honoro kaj ĉiuj benoj;
nur al Vi, Plejalta,
ili konvenas kaj neniu homo estas inda Vin nomi.
Laŭdata estu, mia Sinjoro,
kun ĉiuj Viaj kreitaĵoj,
precipe sinjoro frato Suno,
kiu portas tagon kaj Vi lumigas per ĝi;
kaj ĝi estas bela kaj brilege elradianta
kaj de Vi, Plejalta, ĝi estas simbolo.
Laŭdata vi estu, mia Sinjoro, pro frato Luno kaj la steloj:
en la ĉielo vi ilin kreis brilaj,
kaj altvaloraj kaj belaj.
Laŭdata estu, mia Sinjoro,
pro frato Vento kaj pro aero nuba,
serena kaj ĉia vetero,
per kiu Vi donas vivtenon al Viaj kreitaĵoj.
Laŭdata estu, mia Sinjoro,
pro fratino Akvo, kiu estas tre utila,
multvalora, ĉasta kaj humila.
Laŭdata estu, mia Sinjoro, pro frato Fajro,
per kiu Vi lumigas la nokton,
kaj ĝi estas bela, gaja, forta kaj fortika.
Laŭdata estu, mia Sinjoro,
pro nia patrino Tero,
kiu nin nutras kaj vivtenas,
kaj produktas multspecajn fruktojn kaj multkolorajn florojn kaj la herbon.
Laŭdata estu, mia Sinjoro,
de tiuj, kiuj pardonas pro Via amo,
kaj suferas malsanojn kaj dolorojn;
beataj tiuj, kiuj suferas ilin trakvile,
ĉar ili estos kronataj de Vi.
Laŭdata estu, mia Sinjoro,
pro nia fratino korpa morto,
el kiu neniu vivanta homo povas eskapi.
Ve al tiuj, kiuj mortos en mortaj pekoj!
Beataj tiuj, kiuj troviĝas en Viaj tre sanktaj Voloj,
ĉar la dua morto ne trafos ilin.
Laŭdu kaj benu mian Sinjoron,
kaj danku, kaj honoru Lin kun granda humileco.
Francesco d’Assisi, trad. Amerigo Iannacone
