Il 7 giugno è l’anniversario della nascita (nel 1910) del pittore italiano (milanese, ma vissuto a lungo e morto a Firenze) Pietro Annigoni (1910-1988)
it.wikipedia.org/wiki/Pietro_Annigoni
noto per l’uso sapiente di antiche tecniche pittoriche e per la maestria nel dipingere ritratti (celebre quello della Regina Elisabetta II, conservato alla National Portrait Gallery di Londra).
Annigoni è anche autore di grandi affreschi, tra l’altro nella ricostruita Abbazia di Montecassino, nel Convento di San Marco a Firenze, nella Basilica di Sant’Antonio di Padova, nella chiesa di San Michele Arcangelo a Ponte Buggianese (Pistoia).
Trascrivo (con traduzione in italiano) un articolo di Radio Roma-Esperanto del 19 ottobre 1975, ed allego il francobollo italiano del 2010 per il centenario della nascita del pittore, con gli annulli speciali di Milano e di Firenze.
SEGUE TRADUZIONE IN ITALIANO
RADIO ROMA – ESPERANTO. 19.10.1975
FRESKOJ DE GRANDA ARTISTO EN MALGRANDA PREĜEJO
Teksto de Velia Corsini, traduko de Antonio De Salvo
Ĝis antaŭ kelkaj jaroj, la malgranda preĝejo dediĉita al Sankta Miĥaelo Ĉefanĝelo en Ponte Buggianese (proksime de Montecatini, en provinco de Pistojo), estis simpla preĝejeto sen grandaj allogoj, samkiel ofte okazas en vilaĝoj: vera ejo por preĝi, ne artverko; celo de fideluloj, ne de turistoj.
Tio nun ŝanĝiĝis: la preĝejeto estis elektita de granda artisto por serio de mirindaj freskoj, elstaraj laŭ kvalito kaj dimensioj.
La preĝejo estas mezgranda konstruaĵo, laŭ klara kaj simpla novromanika stilo, starigita en 1875-a (do, ĝuste antaŭ unu jarcento), kaj ĝis nun sen ornamaĵoj. Antaŭ dek jaroj, el la fona vando oni forigis monumentan orgenon, malnoviĝintan, kiu estis anstataŭigita per alia moderna, pli taŭga por la koncertoj ludataj dumsomere de famkonataj artistoj. La vando restis nuda, kun granda fenestro en la mezo.
Iun tagon, vizitis la preĝejon la pentristo Pietro Annigoni, mondkonata aŭtoro de portretoj de eminentuloj (ekzemple, de la brita reĝino). Annigoni havas apartan amemon al la ebenaĵo ĉirkaŭ Pistojo, ĉar tie li travivis kelkajn feliĉajn jarojn kiel knabo, kaj tien li revenis kiel plenkreskulo, por trovi serenecon en sia artista maltrankvilo. La paroĥestro, post kelkaj hezitoj, kuraĝe demandis de li, ĉu li akceptus ornami la preĝejon. Annigoni ne respondis tuj, sed post kelkaj tagoj li akceptis, kun la nura kondiĉo, ke oni sekvu liajn konsilojn. Kompreneble, oni plenumis ilin senrezerve, inkluzive de tio, ke oni ŝanĝis la pozicion de la fenestro.
La verko estis farita de la majstro kaj de du disĉiploj, Romano Stefanelli kaj Silvestro Pistolesi. La pentrado komenciĝis en 1967-a. La unua fresko, sur la centra vando, ampleksas 100 kvadratajn metrojn, kaj temas pri la “Dekrucigo kaj Releviĝo de Kristo”; la verko, laŭdimensie komparebla kun tiuj de Michelangelo, estas pentrita per helaj-malhelaj kontrastoj, kun granda lumo ĉe la pinto, kien supreniras la reviviĝinta Kristo. Sube, troviĝas la sceno de la Dekrucigo, kie anĝeloj, per longa rubando, demetas Kriston el la Kruco, formante bildon de aparta drameco pro la forta plastika emfazo de la figuroj.
En la flankaj vandoj, Annigoni pentris la profetojn Jeremion kaj Jesajon, per la dinamisma vigleco kaj la lerta kunmetado de la koloroj, kiuj karakterizas liajn verkojn. Ĉiu el la du bildoj anpleksas 20 kvadratajn metrojn.
Fine, en la absido, malantaŭ la ĉefaltaro, Annigoni ĵus kompletigis la mirindan freskon de “La lasta vespermanĝo”, inaŭguritan antaŭ kelkaj semajnoj.
La revo de la paroĥestro, do, fariĝis mirinda realaĵo, kaj vilaĝa preĝejeto nun estas alloga artverko.
(Traduzione)
AFFRESCHI DI UN GRANDE ARTISTA IN UNA PICCOLA CHIESA
Testo di Velia Corsini
Fino a qualche fa, la piccola chiesa dedicata a San Michele Arcangelo a Ponte Buggianese (vicino a Montecatini, in provincia di Pistiiao de Pistoia), era una semplice chiesetta senza grandi attrattive, come spesso capita nei paesi: un vero luogo per pregare, non un’opera d’arte; meta di fedeli, non di turisti.
Adesso è cambiato: la chiesetta è stata scelta da un grande artista per un ciclo di mirabili affreschi, eccezionali per qualità e dimensioni.
La chiesa è un edificio di media grandezza, in chiaro e semplice stile neoromanico, costruito nel 1875 (quindi, esattamente un secolo fa), e finora senza decorazioni. Dieci anni fa, dalla parete di fondo fu rimosso un organo monumentale, obsoleto, sostituito con uno moderno, più adatto ai concerti suonati in estate da artisti famosi. La parete rimase nuda, con una grande finestra al centro.
Un giorno, visitò la chiesa il pittore Pietro Annigoni, conosciuto in tutto il mondo come autore di ritratti di personaggi importanti (ad esempio, della regina d’Inghilterra). Annigoni ha un particolare affetto per la pianura intorno a Pistoia, perché lì ha trascorso anni felici da ragazzo, e lì è tornato da adulto, per trovare serenità nella sua inquietudine di artista. Il parroco, dopo qualche esitazione, osò domandargli se avrebbe accettato di decorare la chiesa. Annigoni non rispose subito, ma qualche giorno dopo accettò, alla sola condizione che si seguissero i suoi consigli. Naturalmente, essi furono eseguiti senza riserve, compreso lo spostamento della posizione della finestra.
L’opera è stata compiuta dal maestro e da due allievi, Romano Stefanelli eSilvestro Pistolesi. La pittura incominciò nel 1967. Il primo affresco, sulla parete centrale, sviluppa 100 metri quadrati, e presenta la “Deposizione e Resurrezione di Cristo”; l’opera, paragonabile per dimensioni con quelle di Michelangelo, è dipinta con contrasti a chiaroscuro, con una grande luce in cima, dove sale il Cristo risorto. In basso, si trova la scena della Deposizione, in cui gli Angeli, con un lungo nastro, depongono Cristo dalla Croce, formando un’immagine di particolare drammaticità per la forte enfasi plastica delle figure.
Nelle pareti laterali, Annigoni ha dipinto i profeti Geremia e Isaia, con la dinamica vivacità e il sapiente accostamento dei colori che caratterizzano le sue opere. Ognuna delle due figure è grande 20 metri quadrati.
Infine, nell’abside, dietro l’altar maggiore, Annigoni ha appena completato il meraviglioso affresco della “Ultima cena”, inaugurato qualche settimana fa.
Il sogno del parroco, quindi, è diventato una meravigliosa realtà, e una chiesetta di paese è adesso un’attraente opera d’arte.
