La domenica di Pasqua del 1938 (che quell’anno cadeva il 17 aprile), mentre era in esilio dalla Germania nazista nell’isoletta danese di Funen, il poeta e scrittore tedesco Bertolt Brecht
scrisse una poesia intitolata “Frühling 1938” (Primavera 1938).
La trascrivo, nell’originale tedesco e nelle traduzioni in italiano ed Esperanto.
Trascrivo (in tedesco, italiano ed Esperanto) anche un’altra poesia dello stesso periodo, “Der Krieg, der kommen wird” (La guerra che verrà).
Malgrado siano passati 80 anni, le due poesie sono ancora tremendamente attuali: sono cambiati i maestri, ma la musica è rimasta la stessa.
Allego il francobollo della Repubblica Democratica Tedesca del 1957 in memoria di Brecht.
Frühling 1938
Heute, Ostersonntag früh
ging ein plötzlicher Schneesturm über die Insel.
Zwischen den grünenden Hecken lag Schnee.
Mein junger Sohn holte mich
zu einem Aprikosenbäumchen an der Hausmauer
von einem Vers weg, in dem ich auf diejenigen mit dem Finger deutete
die einen Krieg vorbereiteten, der
den Kontinent, diese Insel, mein Volk, meine Familie und mich
vertilgen mag. Schweigend
legten wir einen Sack
über den frierenden Baum.
Bertolt Brecht
Primavera 1938
Oggi, domenica di Pasqua, presto,
un’improvvisa tempesta di neve si è abbattuta sull’isola.
Tra le siepi verdeggianti c’era neve.
Il mio giovane figlio mi ha portato
verso un piccolo albicocco presso il muro di casa
strappandomi ad un verso in cui puntavo il dito
contro coloro che stanno preparando una guerra
che può distruggere il continente, quest’isola, il mio popolo,
la mia famiglia e me stesso. In silenzio
abbiamo steso un sacco
sopra l’albero tremante di freddo.
Bertolt Brecht, trad. Luigia Oberrauch Madella
Printempo 1938
Hodiaŭ, en la frua Paska dimanĉo
venis subita neĝŝtormo sur la insulon.
Inter la verdiĝantaj heĝoj kuŝis neĝo.
Mia juna filo vokis min
al abrikotarbeto ĉe la doma muro
forprenante min de verso, en kiu mi indikis
tiujn, kiuj estis preparantaj militon,
kiu povus detrui
la kontinenton, tiun ĉi insulon, mian popolon, mian familion
kaj min. Silente
ni sternis sakon
sur la arbon tremantan pro frosto.
Bertolt Brecht, trad. Luigia Oberrauch Madella
Der Krieg, der kommen wird
Der Krieg, der kommen wird
ist nicht der erste. Vor ihm
waren andere Kriege.
Als der letzte vorüber war
gab es Sieger und Besiegte.
Bei den Besiegten das niedere Volk
hungerte. Bei den Siegern
hungerte das niedere Volk auch.
La guerra che verrà
La guerra che verrà
non è la prima. Prima di essa
ci sono state altre guerre.
Quando è finita l’ultima
c’erano vincitori e vinti.
Fra i vinti la povera gente
faceva la fame. Fra i vincitori
faceva la fame la povera gente
ugualmente.
Bertolt Brecht, trad. Luigia Oberrauch Madella
La milito, kiu venos
La milito, kiu venos
ne estas la unua. Antaŭ ĝi
estis aliaj militoj.
Kiam finiĝis la lasta,
estis venkintoj kaj venkitoj.
Inter la venkitoj la malriĉa popolo
malsatadis. Inter la venkintoj
malsatadis la malriĉa popolo
same.
Bertolt Brecht, trad. Luigia Oberrauch Madella