Il 29 settembre ricorre la morte (nel 1494, forse per avvelenamento da arsenico) del poeta, umanista e filologo toscano Agnolo (Angelo) Ambrogini (1454-1494), detto Poliziano dal nome latino del luogo di nascita (Mons Politianus, oggi Montepulciano in provincia di Siena)
it.wikipedia.org/wiki/Agnolo_Poliziano
noto, oltre che per la maestria con cui traduceva dal greco e dal latino e per i commenti agli antichi filosofi, per i suoi componimenti poetici e per l’opera teatrale “La favola di Orfeo”, la prima di argomento non religioso.
In Esperanto esistono varie traduzioni; quelle di Kálmán Kalocsay, apparse in varie epoche e pubblicazioni, differiscono tra di loro per piccoli particolari (è noto che Kalocsay amava modificare le sue versioni), ed esiste anche un manoscritto predisposto per la Itala Antologio – Antologia Italiana, che poi non vide la luce in quella sede. Si tratta di:
- I’ mi trovai, fanciulle, un bel mattino – Knabinoj, mi promenis je mateno (manoscritto per la Itala Antologio; Tutmonda sonoro);
- Ben venga Maggio – Bonvenon, Majo, trad. Kálmán Kalocsay (Literatura Foiro 1979-36; Itala Antologio; Tutmonda sonoro);
- Lamento di Orfeo – Plendo de Orfeo, trad. Enrico Dondi (Itala Antologio).
Trascrivo la versione in Esperanto di “I’ mi trovai, fanciulle, un bel mattino” – Knabinoj, mi promenis je mateno (secondo il manoscritto preparato per la Itala Antologio – Antologia Italiana); il testo italiano può essere letto su
it.wikisource.org/wiki/I%27_mi_trovai,_fanciulle,_un_bel_mattino
In allegato: un francobollo italiano del 1990 con una veduta della cittadina di Montepulciano.
KNABINOJ, MI PROMENIS…
Knabinoj, mi promenis je mateno
de meza Maj’ en freŝa florĝardeno.
Violoj kaj lilioj ĉiuflanke
en verda herb’ kun nova bril’ kolora
paradis blue, flave, ruĝe, blanke.
Tuj mi kolektis el la belo flora
ornamon por la kapo blonde ora,
ke l’ plenajn buklojn kovru floroĉeno.
Knabinoj, mi promenis je mateno
de meza Maj’ en freŝa florĝardeno.
La man’ jam plenis, sed, kion mi vidis!
Jen rozoj tie blankis kaj purpuris!
Plenigi mian sinon mi rapidis.
Kia parfumo sorĉa min saturis!
Neniam tiel mia kor’ plezuris,
ĝin ravis la volupto de Edeno.
Knabinoj, mi promenis je mateno
de meza Maj’ en freŝa florĝardeno.
Ho, tiuj rozoj, estas nedireble,
kiel belegaj estis, kiel ĉarmaj!
Unu ĵus sin disvolvis, dua feble
svenemis, pluraj pompis, purpurkarnaj.
Amoro diris: “El ĉi dorne armaj
deŝiru la plej belan tuj sen ĝeno”.
Knabinoj, mi promenis je mateno
de meza Maj’ en freŝa florĝardeno.
Kiam la rozo plene ĵus petalojn
disfaldis en la pompo plej impona,
knabinoj, ne atendu ĝiajn palojn,
ĝin pluku, plektu por ornam’ florkrona,
deŝiru do por la girland’ festona
la rozon freŝe en la pleja pleno.
Knabinoj, mi promenis je mateno
de meza Maj’ en freŝa florĝardeno.
Angelo Poliziano, trad. Kàlmàn Kalocsay
(el manuskripto por la “Itala Antologio”)
